بورس، پتانسیل های نهفته و فرهنگ سازی به شیوه لاکچری!

شاید بپرسید چرا در بورس باید برای بلندمدت سرمایه گذاری کنیم. پاسخ روشن است، بورس پربازده ترین بازار در پروسه 5 ساله یا 10 ساله بوده است.

*عصر ایران؛ علیرضا باغانی- همه بازارها از تب و تاب افتاده اند.نقدینگی همچنان با سرعت همیشگی در حال رشد است و بازار ارز آنقدر پرریسک شده که دیگر برای صاحبان نقدینگی جذاب نیست.سکه و طلا نیز به تاسی از بازار ارز این روزها حاشیه نشین هستند ، هر چند قیمت ها در این بازارها همچنان سر به فلک می کشد.بازار مسکن هم که چند هفته ای است وارد فاز رکود تورمی شده و هر چند در این روزها کمی فایل فروش در بنگاه های املاک بیشتر از قبل شده اما آن چیزی که می توان درباره این بازار روایت کرد چیزی جز رکود نیست.

در بازار سرمایه نیز معاملات همچنان با محافظه کاری بالایی دنبال می شود و سرمایه گذاران بورس این روزها ترجیح داده اند بخشی از نقدینگی خود را در اوراق با درآمد ثابت مثل «فیکس اینکام» ها ، اوراق مشارکت ، اسناد خزانه و این قبیل ابزارهای نوین مالی متمرکز کنند چرا که افق اقتصادی با وجود تحریم های ایالات متحده در عالم واقعیت قابل تحلیل و پیش بینی نیست.

به هر حال ما 13 آبان ماه را پشت سر گذاشتیم و اصطلاحا هرم تحریم ها سپری شده است.دیگر شوک خاصی را از محل تحریم ها نمی توان پیش بینی کرد مگر این که ماندن ایران یا اروپا و روسیه یا چین در توافق برجام با خدشه هایی مواجه شده یا این که برجام به طوری کلی با فروپاشی مواجه شود.در مقطع کنونی ایران در حال سپری کردن دوران پساتحریم است و گزارش های ماهانه شرکت ها ، از کسب و کار اصطلاحا رو به راه بیشتر شرکت های بورسی و حاشیه سود معقول آن ها حکایت دارد.پس بورس را می توان تنها بازار به نسبت مطمئن و دارای حاشیه سودی بالاتر از تورم برای حفظ ارزش پول در مقطع فعلی ارزیابی کرد.

بورس بهتر از طلا و ارز عمل کرده!؟

اگر قدری نقدینگی مازاد دارید، بهتر است بورس را در سبد سرمایه گذاری های خود بگنجانید.خیلی از قدیمی ها معتقدند بازار مسکن آدم را در بلند مدت ثروتمند می کند و عده زیادی دیگر هم می گویند قیمت دلار و طلا در 10 سال گذشته 15 برابر شده ، پس چه بازاری بهتر از این ها.

اما آیا آن ها از بازدهی های خارق العاده بازار سهام در پروسه بلند مدت با خبر هستند.خیلی از سرمایه گذارانی که در بورس متمرکز نیستند و اصطلاحا بورسی نیستند ، چون همزمان با رونق بازار سهام وارد بورس می شوند و اغلب در قیمت های بالا خریدار سهم ها ؛ خاطره خوشی از بورس ندارند.آن ها با عجله وارد بورس می شوند و با عجله هم می خواهند با شناسایی سود از آن خارج شوند.در حالی که بورس بازار سرمایه گذاران بلند مدت و صبور است و اگر دنبال نوسان گیری از بورس هستید باید در بورس به صورت لحظه ای فعالیت کنید یعنی در ثانیه به ثانیه از زندگیتان با بورس همراه باشید،خبرهای اقتصادی را دائما چک کنید، همین طور سامانه معاملات بورس را ، سامانه افشای اطلاعات شرکت ها یعنی همان کدال را و البته قدر زیادی هم بر صورت های مالی شرکت ها تسلط داشته باشید.

شاید بپرسید چرا در بورس باید برای بلندمدت سرمایه گذاری کنیم. پاسخ روشن است، بورس پربازده ترین بازار در پروسه 5 ساله یا 10 ساله بوده است.

قیمت دلار از سال 87 تاکنون بیش از 15 برابر شده ، اما آیا از بازدهی سهام شرکت هایی مثل فرابورس ، بورس ، بورس انرژی یا بورس کالا خبر دارید.این ها نهادهای اجرایی بازار سرمایه هستند که ریسک تعطیلی یا عدم فعالیت آن ها یا زیان ده شدن این شرکت ها نزدیک به صفر است.ارزش سهام این بورس ها از زمان تاسیس تاکنون یعنی 7 تا 12 سال گذشته 40 برابر یا حتی بیش از 50 برابر شده است ( این بازدهی با احتساب افزایش سرمایه این شرکت ها و سود نقدی توزیع شده در مجامع آن هاست.)

حالا آیا می توانید مثالی بیاورید از بازدهی های 4000 درصدی و 5000 درصدی بازار مسکن یا ارز!؟

فرهنگ سازی می کنیم ، اما از کیش!

با تاسف فراوان باید گفت بورس ما به رغم عمر 50 ساله خود درمیان مردم همچنان ناشناخته است و از عدم فرهنگ سازی یا فرهنگ سازی غلط رنج می برد.سازمان بورس و اوراق بهادار طبق قانون وظیفه نظارت و توسعه بازار سرمایه را دارد.یکی از راهکارهایی که به توسعه بازار سرمایه منتج می شود بدون تردید توسعه فرهنگ سرمایه گذاری از طریق بازار سرمایه و آموزش سرمایه گذاری در بورس به مردم است.

فرهنگ سازی در بورس ما به نشر کتاب های تخصصی این حوزه و البته حضور در یکی دو نمایشگاه و البته چند برنامه تلویزیونی کم مخاطب که آن هم در مقطعی خاص از رسانه ملی پخش شد ، منتهی می شود ، حال آن که یکی از اصلی ترین راه های توسعه فرهنگ سرمایه گذاری در بورس نفوذ بازار سرمایه به شهرهای مختلف است.
همین چندی پیش شاهد برگزاری نمایشگاه بورس در جزیره زیبای کیش بودیم.این نمایشگاه 5 سال است که به طور متوالی برگزار می شود.این یک رخداد امیدوارکننده است که غیر از پایتخت هر ساله پرچم بورس در یک نمایشگاه دیگر هم برافراشته می شود آن هم با حمایت نهاد نظارتی بازار سرمایه ؛ اما سوال من این است چرا کیش!؟چرا متولیان بازار سرمایه توسعه فرهنگ سرمایه گذاری را از جزیره ای که جمعیت آن به 20 هزار نفر هم نمی رسد شروع کرده اند؟چرا فرهنگ سازی بورس را به شیوه لاکچری استارت زده ایم؟چرا هر ساله این همه هزینه متحمل می شویم تا اهالی بورس را در کیش دور هم جمع کنیم ، در رویدادی که بازدید کننده مردمی زیادی به دلیل هزینه های بالای رفت و آمد و اقامت در جزیره کیش ندارد؟

هیچ می دانید در سه سال پیش بخش خصوصی در شهر مشهد نمایشگاهی را راه اندازی کرد که در دو دوره به شکل آبرومندی برگزار شد.به اعتقاد نگارنده برگزاری نمایشگاه بورس در مشهد خیلی مهمتر از دایر کردن نمایشگاهی به این نام در جزیره کیش است.مشهد شهری است که در آن ما شاهد رویدادهای تلخی مثل ماجرای موسسات میزان و ثامن الائمه بودیم، شهری که دست کم سالانه 30 هزار میلیارد تومان گردش نقدینگی دارد.اما این نمایشگاه امسال به دلیل عدم حمایت متولیان بازار سرمایه ادامه پیدا نکرد.آن ها ترجیح می دهند هر سال برای کیش اینوکس به این جزیره زیبا سفر کنند ، غرفه سازی کنند و به قول معروف با حضور «خودم و خودت و خودش» و به خیال خود فرهنگ سازی کنند!در حالی که نمایشگاه بورس مشهد که اهمیت آن به دلیل موقعیت خاص این شهر و تاثیر آن در توسعه بورس بسیار موثر بود خیلی چراغ خاموش در ابتدای راه خود متوقف شد.تجربه های کوچک تر و البته مشابهی را هم در شهرهای اصفهان ، شیراز ، قزوین و شهرکرد داشته ایم.نمایشگاه هایی که بدون هیچ حامی ، یا نتوانستند اصلا دایر شوند یا این که در ابتدای راه متوقف شدند.

راستی از کودکان مریوانی چه خبر؟

به عکس فوق نگاه کنید حدود دو ماه پیش بود که همزمان با افزایش قیمت دلار به سطوح 18 هزار تومان ،کودکان مدرسه ای در مریوان در حرکتی نمادین از مردم خواستند به جای خرید دلار در بورس سهام شرکت های خودمان را بخرند.این تصویر بازنشر گسترده ای در شبکه های اجتماعی بورسی داشت.نشنیدم و ندیدم که مسئولان بازار سرمایه واکنش خاصی به این حرکت قابل تشویق و تقدیر بچه مدرسه ای های مریوان داشته باشند و حتی کتابی یا وسایل کمک آموزشی خاصی برای آن ها بفرستند اما بیشتر مدیران بازار سرمایه را در رویداد کیش اینوکس دیدم!!
مدیران عزیز! بورس با سفرهای لاکچری شما عزیزان به مردم شناسانده نمی شود ، لطفا کمی از بودجه های در اختیار خود را صرف حمایت از نمایشگاه های بورس در نقاطی کنید که مردم آن جا و کودکان و نوجوانان آن جا چیزهای زیادی از بورس نمی دانند و نیازمند آموزش و فرهنگ سازی هستند.

بورس ما پتانسیل زیادی دارد اما به دلیل ضعف ما در شناساندن پتانسیل های بلندمدت آن به مردم ، بازیگران محدودی دارد و البته سهم محدودی هم از اقتصاد و کیک نقدینگی کشور!!

*کارشناس بازار سرمایه و تحلیل گر بورس