زمانی که کبد توانایی ارائه عملکرد درست خود و پردازش سموم را ندارد، آلاینده ها در ادرار، عرق و حتی نفس انسان تجمع خواهند کرد و بویی شبیه به بوی ماهی خام شکل خواهد گرفت.

بوی بدن می تواند نشانه ای فراتر از فراموشی یک فرد برای استفاده از محصول ضد تعریق خود باشد. پژوهشگران از مدت ها قبل متوجه شده اند که برخی بیماری ها از جمله سرطان، مولتیپل اسکلروز، و بیماری پارکینسون دارای روایح خاصی هستند. در شرایطی که آزمایش های مبتنی بر بو برای تشخیص بیماری کاملا آماده استفاده نیستند، اما پژوهش ها در این زمینه ادامه دارند.

به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "ریدرز دایجست"، بیماری ها موجب تغییر در چگونگی کارکرد بدن می شوند. زمانی که بیماری افزایش فرآیندهای بیوشیمیایی جدید و متفاوت در بدن را به همراه دارد، این فرآیندها ممکن است به تولید مولکول های فرار کوچک منجر شوند. این مولکول ها می توانند از طریق خون به ریه ها منتقل شده و از طریق بازدم منتشر شوند. همچنین، امکان منتشر شدن آنها از طریق ادرار و عرق نیز وجود دارد.

تشخیص بیماری از طریق استشمام

پژوهشگران در حال توسعه روش هایی برای تشخیص بوی بیماری هستند. شواهدی وجود دارد که بو ممکن است حاوی نشانگرهایی برای سرطان ریه، سرطان پستان، دیابت، بیماری کلیه، ملانوم و بیماری های دیگر باشد. در آینده، پزشکان ممکن است قادر به شناسایی این قبیل بیماری ها تنها از طریق بوی آنها باشند و البته پیش از این که علائم دیگر پدیدار شوند. در ادامه با برخی از بیماری ها که در حال حاضر یا در آینده نزدیک از طریق استشمام برای پزشکان قابل تشخیص هستند، بیشتر آشنا می شویم.

پره اکلامپسی

فشار خون بالا مرتبط با بارداری یا پره اکلامپسی یکی از نشانه های هشدار دهنده اولیه اکلامپسی مرگبار است و بر همین اساس تشخیص زودهنگام این شرایط اهمیت دارد. مطالعه ای در سال 2016 که در نشریه Advanced Materials Science منتشر شد، نشان داد که پژوهشگران می توانند پره اکلامپسی را بر اساس اثر نفس مادر با دقت 84 درصدی تشخیص دهند. همانند اثر انگشت، نفس انسان حاوی نشانگرهای منحصر به فردی است که می تواند اطلاعات بسیاری را درباره شرایط سلامت فرد ارائه کند.

سرطان ریه

اختراعی به نام NaNose که یک نوع دستگاه تجزیه و تحلیل کننده تنفس است می تواند سرطان ریه را با دقت 90 درصدی تشخیص دهد. این دستگاه بوی خاص منتشر شده از سلول های سرطانی را شناسایی می کند. بنابر مطالعه ای که در نشریه ACS Nano منتشر شد، پزشکان می توانند از فناوری مشابه برای تشخیص بیماری پارکینسون، انواع دیگر سرطان، نارسایی کلیه، مولتیپل اسکلروز، و بیماری کرون با میزان دقت 86 درصد استفاده کنند.

نارسایی کلیه

آمونیاک در نفس نشانه ای از نارسایی کلیه است. پژوهشگران دانشگاه ایلینوی دستگاه یک بار مصرفی را توسعه داده اند که می تواند اثر نفس نارسایی کلیه را تشخیص دهد و به طور بالقوه افراد سریع‌تر به پزشک مراجعه کنند. اگر درمان هرچه زودتر آغاز شود، نتایج بهتری نیز حاصل خواهد شد. در محیط کلینیکی، پزشکان از دستگاه های بزرگ که به اندازه یک میز بزرگ هستند برای تشخیص و تجزیه و تحلیل این ترکیبات استفاده می کنند.

نارسایی کبد

مولتیپل اسکلروز

مولتیپل اسکلروز یا ام اس یک بیماری خود ایمنی است که در آن بدن به سیستم عصبی مرکزی حمله می کند. آسیب عصبی ناشی از این شرایط می تواند موجب بی حسی، احساس سوزن سوزن شدن، و مشکلات بینایی و راه رفتن شود. بیماری ام اس بیشتر از طریق تصویربرداری ام‌آرآی از مغز یا گرفتن نمونه مایع مغزی نخاعی تشخیص داده می شود، اما بنابر گزارشی که در نشریه ACS Chemical Neuroscience منتشر شد، ام اس ممکن است دارای اثر نفس خاص خود نیز باشد. در یک مطالعه هوای بازدم جمع آوری شده از 146 فرد مبتلا به بیماری ام اس و 58 فردی که به این بیماری مبتلا نبودند، جمع آوری شد و پژوهشگران موفق به شناسایی الگویی آشکار شدند.

بیماری عفونی

استشمام می تواند به تشخیص بیماری های عفونی نیز کمک کند. در یک مطالعه کوچک که در نشریه Proceedings of the National Academy of Sciences منتشر شد، شرکت کنندگان قادر به تشخیص افراد بیمار از سالم از طریق بو کردن رایحه بدن آنها و مشاهده عکس های چهره برای تشخیص نشانه های دیداری مانند رنگ پریدگی پوست بودند.

بیماری لثه

اگر عفونتی در لثه های خود داشته باشید، باکتری ها محصولات زائد مانند سولفید هیدروژن تولید می کنند که بویی شبیه به تخم مرغ فاسد دارد. این بو برای پزشک می تواند نشانه ای از بیماری لثه، یک آبسه دندانی، یا بهداشت ضعیف دهان و دندان باشد. آبسه می تواند در شکافی پنهان باشد که یافتن آن با تصویربرداری پرتو اکس دشوار است، اما بو می تواند دندانپزشک را برای جستجوی بیشتر و تجویز تصویربرداری پرتو اکس پانوراما برای تشخیص عامل مشکل آفرین تشویق کند.

دیابت

افراد مبتلا به دیابت می توانند یک بوی میوه ای را در نفس خود احساس کنند. این می تواند نشانه ای از کتوز دیابتی باشد. زمانی که هورمون انسولین به میزان کافی وجود ندارد یا بدن به درستی از آن استفاده نمی کند، ما سوزاندن چربی به عنوان سوخت را آغاز می کنیم. در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع، این می تواند به کتواسیدوز بالقوه مرگبار منجر شود.

مونو

مونونوکلئوز عفونی یا مونو شرایطی شایع در جهان است. برای برخی افراد، یکی از نخستین نشانه های این شرایط احساس ترشی در نفس است.

تریمتیلامینوریا

تریمتیلامینوریا که به نام سندرم بوی ماهی نیز شناخته می شود یک اختلال متابولیک نادر است که به واسطه ناتوانی در گوارش برخی مواد غذایی از جمله تخم مرغ، جگر، حبوبات، ماهی، و برخی سبزی ها شکل می گیرد. با ورود غذای گوارش نشده به روده، تریمتیلامینوریا انباشته می شود و از طریق مایعات بدن مانند عرق و بزاق دفع می شود. بوی آن شبیه به ماهی فاسد، ادرار، زباله چند روز مانده، یا تخم مرغ فاسد توصیف شده است. این شرایطی نیست که زندگی فرد را در معرض خطر قرار دهد، اما بوی ناخوشایند می تواند انزوای اجتماعی، افسردگی و اختلالات عاطفی را موجب شود.

بیماری روانی

نفس بدبو اغلب با شیزوفرنی و دیگر انواع بیماری روانی جدی همراه است. افراد مبتلا به این بیماری ها از دیگران می ترسند و یکی از روش هایی که ممکن است افراد دیگر را دور نگه دارد، عدم استحمام است. عدم مراقبت از خود می تواند نشانه ای از عود بیماری نیز باشد.

اختلال شربت افرا

نوزادانی که با این اختلال ژنتیکی متولد می شوند نمی توانند بخش هایی خاص از پروتئین ها را بشکنند و در نتیجه ادرار، جرم گوش و دیگر مایعات بدن آنها ممکن است بویی شبیه به بوی شربت افرا داشته باشد.