زمانی که درباره بیماری های جدی و شرایط پزشکی فکر می کنیم، اغلب فرض می کنیم که نخستین و بارزترین علائم از ماهیت جسمانی برخوردار هستند. اگرچه ما نباید تغییرات جسمانی در بدن خود را نادیده بگیریم، اما تغییرات احساسی نیز باید به همان اندازه جدی گرفته شوند.

به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "بست لایف"، اگرچه نادیده گرفتن علائمی مانند عصبی بودن و تحریک پذیری در واکنش به یک روز بد کاری یا مشاجره با یک دوست آسان است، اما نوسانات و تغییرات خلق و خو می توانند نشانه ای از بیماری های جدی از جمله دیابت، پارکینسون، بیماری قلبی و البته کووید-19 باشند. در حقیقت، مطالعه ای که در ژوییه 2020 در نشریه Brain, Behavior, and Immunity منتشر شد، نشان داد افراد مبتلا به کرونا ممکن است با افزایش خطر علائم روانی و عصبی مانند روان‌پریشی، افسردگی و تغییرات در خلق و خو مواجه باشند.

احساس ناامیدی: بیماری قلبی

احساس مرگ و نابودی قریب الوقوع می تواند نشانه ای از بیماری قلبی یا یک حمله قلبی باشد. این علامت در نتیجه کمبود اکسیژن در مغز رخ می دهد و به طور خاص، زنان باید مراقب باشند زیرا مطالعه ای که توسط پژوهشگران دانشگاه دوک انجام شد، نشان داد که زنان زمانی که به بیماری قلبی مبتلا هستند یا در معرض خطر حمله قلبی قرار دارند، احتمال بیشتری دارد احساس مرگ و نابودی قریب الوقوع را تجربه می کنند.

افسردگی: بیماری پارکینسون

آسیب دوپامینی که موجب نوسانات خلقی در بیماران مبتلا به بیماری پارکینسون می شود می تواند موجب افسردگی نیز شود. افزون بر این، بنیاد پارکیسنون آمریکا به این نکته اشاره داشته است که افسردگی می تواند در هر مرحله از بیماری پارکینسون حتی پیش از تشخیص آن رخ دهد. افرادی بسیاری این علامت را سال ها پیش از بروز مشکلات حرکتی مرتبط با بیماری تجربه می کنند.

نوسانات خلقی: بیماری پارکینسون

نوسانات خلقی یکی دیگر از نشانه های شایع بیماری پارکینسون است. بنابر راهنمای نوسانات خلقی ارائه شده توسط بنیاد پارکینسون آمریکا، این به دلیل ارتباط بیماری با کمبود دوپامین، انتقال دهنده عصبی مسئول احساس خوب در انسان، است. زمانی که سلول های تولید کننده دوپامین در مغز می میرند، این شرایط بر حرکت و خلق و خوی بیمار تاثیر می گذارد. در مورد بیماری پارکینسون، نوسانات خلقی علامتی از بیماری و نه واکنش بیمار به تشخیص ابتلا به این بیماری هستند.

اضطراب: یائسگی

زمانی که زنان میانسال دچار اضطراب می شوند، این ممکن است نشانه ای از یائسگی باشد، حتی اگر همچنان چرخه های منظم قاعدگی را تجربه می کنند. زنان اغلب پیش از بروز تغییرات در چرخه های قاعدگی خود، تغییرات در خلق و خوی خود را تجربه خواهند کرد. این اضطراب به واسطه تغییراتی که طی دوران پیش یائسگی و یائسگی در سطوح هورمونی، به ویژه استروژن و پروژسترون رخ می دهند، شکل می گیرد.

گم گشتگی: بیماری ریه

بیماران مبتلا به بیماری مزمن ریه در معرض خطر بیشتری برای تجربه سردرگمی و گم گشتگی قرار دارند. به عنوان مثال، زمانی که بیماران مبتلا به بیماری مزمن انسدادی ریه به سینه پهلو یا عفونت ها مبتلا می شوند، سطوح اکسیژن در خون آنها بسیار کاهش می یابد. این دلیلی شناخته شده برای تجربه سردرگمی است.

بی علاقگی: بیماری آلزایمر

بی علاقگی یا از دست دادن انگیزه یکی از شایع‌ترین تغییرات در رفتار در بیماری آلزایمر است، اما کمتر مورد توجه قرار می گیرد. این تغییر خلقی دست در دست تغییرات شناختی دارد که بیماران مبتلا به آلزایمر تجربه می کنند و به دلیل مسائل عصبی مشابه شکل می گیرد.

بی قراری: بیماری هانتینگتون

بنابر پژوهشی که در سال 2012 در نشریه Psychiatry Research منتشر شد، بی قراری یکی از علائم شایع بیماری هانتینگتون است. این بیماری موجب تخریب و مرگ سلول ها در بخش های خاصی از مغز می شود. به طور خاص، آسیب به بخش هسته دم‌دار مغز می تواند بر توانایی کنترل احساسات در فرد تاثیر بگذارد، از این رو، بی قراری و طغیان های احساسی در بیماران مبتلا به بیماری هانتینگتون شایع هستند.

بی قراری: دیابت

بی قراری یکی از علائم ابتلا به بیماری دیابت نیز محسوب می شود. این به دلیل تغییرات در سطوح قند خون که از بیماری دیابت سرچشمه می گیرد، رخ می دهد. توجه به نشانه های نامحسوسی مانند بی قراری می تواند به تشخیص و درمان دیابت برای پیشگیری از عوارض جدی این بیماری کمک کند.

شادی یا غم بیش از حد: اختلال دوقطبی

اختلال دوقطبی با نوسانات خلقی شدید مشخص می شود. بیماران مبتلا به این شرایط دارای بی تعادلی در چندین انتقال دهنده عصبی هستند که تجربه نوسانات خلقی را به همراه دارد.

تندخویی: کم کاری تیروئید

اگر به تازگی متوجه شده اید که نسبت به گذشته تندخوتر و بی حوصله‌تر شده اید، این می تواند نشانه ای از کم کاری غده تیروئید باشد. به گفته بنیاد تیروئید بریتانیا، تغییرات سریع در سطوح هورمون تیروئید می تواند موجب تحریک پذیری و کم صبری شود.

تغییرات هورمونی تنها دلیلی نیست که افراد مبتلا به کم کاری تیروئید می توانند تندخویی را تجربه کنند. از دیگر علائم کم کاری تیروئید می توان به افزایش وزن ناخواسته، مشکلات خواب، نازک شدن مو، و تعریق بیش از حد اشاره کرد. تمام این علائم احتمالا حتی شادترین افراد را به افرادی کج خلق، مضطرب و حتی افسرده تبدیل می کنند.

عصبی بودن: پرکاری تیروئید

هورمون های تیروئید مانند تری‌یدوتیرونین (T3) و تیروکسین (T4) سیستم عصبی را تحریک می کنند. از این رو، زمانی که به پرکاری تیروئید مبتلا هستید، سیستم عصبی بیش از حد زیر فشار قرار می گیرد. بر همین اساس است که بسیاری از افراد مبتلا به پرکاری تیروئید عصبی بودن، دلهره و اضطراب را تجربه می کنند و گاهی اوقات با مشکلات تمرکز و تپش قلب نیز مواجه می شوند. این گونه به نظر می رسد سیستم جنگ یا گریز در این افراد همواره فعال است.

اگرچه اضطراب، استرس و مصرف بیش از حد کافئین می توانند به علائم مشابهی منجر شوند که با تیروئید مرتبط نیستند، بهتر است بررسی های دقیق در این زمینه صورت بگیرد. آزمایش های خون برای بیماری تیروئید بسیار حساس و دقیق هستند و می توانند برای تشخیص پرکاری تیروئید استفاده شوند.

سرخوشی: مولتیپل اسکلروزیس

به گفته انجمن ملی مولتیپل اسکلروزیس آمریکا، تغییرات خلقی از علائم مولتیپل اسکلروزیس یا بیماری ام‌اس هستند. اگرچه غم، ترس، اضطراب و افسردگی شایع‌ترین علائم احساسی بیماری هستند، سرخوشی نیز می تواند رخ دهد.

این ابراز شادی و خوشی شگفت انگیز در نتیجه اختلال شناختی ناشی از بیماری رخ می دهد. بیمارانی که سرخوشی را تجربه می کنند، به طور غیر واقعی خوشحال هستند و بی توجه به مشکلات به نظر می رسند.

تغییرات خلقی: مشکلات گوارشی

اختلالات گوارشی که بر توانایی بدن در جذب مواد مغذی ضروری تاثیرگذار هستند - شرایطی مانند بیماری سلیاک و بیماری التهابی روده - می توانند موجب تغییرات خلقی و حتی افسردگی شوند. این به دلیل آن است که مغز و روده بزرگ ارتباط بسیار نزدیکی با یکدیگر دارند. زمانی که اختلالات گوارشی موجب تحریک دستگاه گوارش می شوند، این شرایط موجب ارسال سیگنال هایی به سیستم عصبی مرکزی شده که به تغییرات خلقی منجر می شود.

------------------------------------------------------------

بیشتر بخوانید: