اضطراب می تواند موجب واکنش های مختلفی در بدن شود. ضربان سریع قلب، تنفس کم عمق، گرگرفتگی پوست، و افزایش فشار خون برخی از واکنش های شایع ناشی از اضطراب و استرس هستند.

به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "هلث لاین"، تغییر طعم در دهان یکی از واکنش های کمتر شناخته شده ناشی از اضطراب است. برای برخی افراد، اضطراب موجب خشکی دهان شده و این شرایط طعمی تلخ یا فلزی را بر جای می گذارد.

چرا استرس طعم دهان را تغییر می دهد

استرس و اضطراب به طور موقت شرایط را در سراسر بدن، از جمله دهان تغییر می دهد.

پژوهش ها چه می گویند

پژوهشگران متوجه شده اند که وقتی افراد دچار استرس می شوند، حساسیت کمتری نسبت به طعم هایی خاص می یابند.

در مطالعه ای در سال 2012، پژوهشگران دریافتند که استرس توانایی افراد برای درک شوری و شیرینی را کاهش داده است که به گفته آنها می تواند منجر به خوردن میزان بیشتری از این غذاها در زمان تجربه استرس‌ شود.

طی مطالعه ای در سال 2011، شرکت کنندگان در معرض شرایط استرس‌زا مانند سخنرانی در جمع، حل کردن مسائل ریاضی و غوطه‌ور شدن بخش هایی از بدن در آب سرد قرار گرفتند. سپس، پژوهشگران حساسیت سوژه ها نسبت به محلولی شیرین را بررسی کردند.

مشخص شد زمانی که شرکت کنندگان مضطرب بودند، توانایی آنها در حس طعم شیرین کاهش یافته است.

چرا طعم فلزی؟

در برخی افراد، اضطراب موجب احساس یک طعم فلزی در دهان می شود. نام پزشکی برای این شرایط دیسگوژا (Dysgeusia) است.

پژوهشگران هنوز به طور دقیق نمی دانند چرا طعم فلزی به واسطه اضطراب شکل می گیرد. این می تواند به دلیل این باشد که اضطراب موجب خشکی دهان شده و کاهش جریان بزاق موجب شکل گیری طعم تلخ یا فلزی در دهان می شود.

مطالعه ای در سال 2017 نشان داد که افرادی با سطوح بالای اضطراب اغلب دچار خشکی دهان هستند که این شرایط به نام زروستومیا (Xerostomia) شناخته می شود.

تغییرات در چشایی مرتبط با اضطراب ممکن است به دلیل ترشح مواد شیمیایی به واسطه واکنش جنگ یا گریز بدن نیز شکل بگیرد.

به عنوان مثال، مشخص شده است که نوراپی‌نفرین، یک انتقال دهنده عصبی که بدن در موقعیت های استرس‌زا ترشح می کند، به طور موقت گیرنده های چشایی در دهان را تغییر می دهد.

مطالعه ای در سال 2018 نشان داد که کورتیزول، یک هورمون استرس، با جینجیویت و بیماری پریودنتال مرتبط است. هر دو مورد می توانند موجب التهاب لثه ها و خونریزی آسان آنها شوند. این ممکن است به احساس طعمی فلزی در دهان منجر شود.

احتمال دیگر این است که استرس سیستم اندوکانابینوئید انسان را فعال می کند. اندوکانابینوئیدها می توانند اشتهای فرد را افزایش داده و طعم غذاها را نیز تغییر دهند.

پژوهشی در سال 2018 نشان داد که داروها نیز می توانند محرکی برای شکل‌گیری طعم فلزی در دهان باشند، از جمله داروهایی که برای درمان اضطراب استفاده می شوند.

سندرم سوزش دهان

مطالعه ای در سال 2015 نشان داد که اضطراب و طعم فلزی با سندرم سوزش دهان مرتبط هستند.

سندرم سوزش دهان شرایطی است که موجب گزگز شدید و درد مزمن یا دوره ای، به ویژه در قسمت های جلو دهان و زبان می شود.

به گفته موسسه ملی پژوهش های دندانپزشکی و کرانیوفاسیال آمریکا، سندرم سوزش دهان بین زنان پنج برابر بیشتر از مردان شایع است و اغلب در میانسالی یا دوره یائسگی آغاز می شود.

افراد مبتلا به سندرم سوزش دهان این گونه احساس می کنند که مایعی داغ دهان آنها را سوزانده است. برای برخی، این احساس شکل گرفته و از بین می رود و برای دیگران حالتی پایدار دارد. افراد بسیاری تغییرات چشایی همراه با احساس سوزش را گزارش کرده اند.

اگرچه به پژوهش های بیشتر نیاز است تا دلیل دقیق سندرم سوزش دهان مشخص شود، پژوهشگران فکر می کنند که این شرایط با تحریک بیش از حد اعصاب در دهان و زبان مرتبط است.

از عوامل دیگری که می توانند به سوزش و گزگز در دهان منجر شوند می توان به موارد زیر اشاره کرد:

- دندان قروچه

- محرک ها در غذا و نوشیدنی

- خشکی دهان

- اختلالات ایمنی

- دیابت

اگر اضطراب، طعمی فلزی و سوزش مداوم یا گزگز شدید در دهان و زبان خود را تجربه می کنید، مراجعه به پزشک برای بررسی دقیق شرایط بهترین گزینه است.

سندرم سوزش دهان به واسطه برخی داروها و شرایط پزشکی از جمله موارد زیر می تواند شکل بگیرد:

- داروهای فشار خون

- داروهای ضد ویروس

- رفلاکس معده

- دیابت

- عفونت ناشی از برخی باکتری ها، از جمله کاندیدا، انتروباکتر، فوزواسپیروکتال، هلیکوباکتر پیلیوری، و کلبسیلا

- تجهیزات دندانی که حاوی جیوه، روی و پراکسید بنزوئیل هستند

- تجهزیات ارتودنسی

- آلرژی های غذایی، به ویژه بادام زمینی، دارچین، اسید سوربیک و شاه بلوط

- اضطراب یا افسردگی مزمن

طعم آن چگونه است؟

در شرایطی که برخی افراد طعم تغییر یافته ناشی از اضطراب را فلزی تعریف می کنند، دیگران آن را شور، اسیدی یا تلخ توصیف می کنند.

برای برخی افراد، طعم موجود در دهان به طور کلی ناخوشایند است. همچنین، ممکن است این گونه احساس شود که دهان بوی بدی می دهد یا یک فیلم روی دندان ها را فرا گرفته است.

چگونه می توان آن را متوقف کرد؟

با امتحان کردن یک یا تعداد بیشتری از روش های زیر ممکن است قادر به برطرف کردن طعم فلزی در دهان خود باشید:

- برای حفظ سلامت دهان و دندان خود به طور مرتب مسواک بزنید و از نخ دندان استفاده کنید.

- برای کاهش باکتری های مضر دهان از یک دهانشویه استفاده کنید.

- آدامس بدون قند یا نعناع بجوید.

- از غذاهای اسیدی و تند که می توانند موجب تشدید علائم شوند، پرهیز کنید.

- آب فراوان بنوشید.

- از سیگار کشیدن و استفاده از محصولات تنباکوی بدون دود پرهیز کنید.

- وعده های غذایی خود را با وسایل آشپزخانه غیر فلزی آماده کنید و از قاشق و چنگال غیر فلزی استفاده کنید.

اگر طعم بد ادامه داشت، برای بررسی احتمال ابتلا به شرایط زمینه ای یا داروهایی که می توانند موجب بروز این شرایط شوند و درمانی هایی که ممکن است به مدیریت علائم کمک کنند، به پزشک مراجعه کنید.

پیشگیری

اگر اضطراب موجب طعم فلزی پایدار در دهان شما می شود، کاهش استرس در زندگی یک گزینه آشکار اما موثر است. در همین راستا، راهبردهای زیر را می توانید مد نظر قرار دهید:

- استراحت کافی داشته باشید. اضطراب ممکن است به واسطه خستگی تشدید شود و خستگی می تواند به اضطراب بیشتر منجر شود.

- با پزشک خود درباره تغییر داروهایی که ممکن است موجب طعم فلزی در دهان شوند، صحبت کنید.

- طب سوزنی، یوگا، و تکینیک های ذهن آگاهی را برای کاهش اضطراب و استرس امتحان کنید.

- رفتار درمانی شناختی را مد نظر قرار دهید.

پزشک شما ممکن است یک داروی ضد اضطراب را برای درمان این شرایط تجویز کند.

--------------------------------------------------------------

بیشتر بخوانید: