طرح صیانت تغییر می کند؟/ همکاری وزارت ارتباطات با مجلس برای اصلاح طرح

ماهیت پیشنهادها و ایده‌های وزارت ارتباطات درباره بررسی طرح صیانت از کاربران در فضای مجازی نشان می‌دهد، وزارت ارتباطات موضوع پلتفرم‌های بومی در این طرح را نه به عنوان یک مسئله که به عنوان یک راه حل در نظر گرفته و نقش مهم و برجسته‌ای به آنان داده است.

بر اساس شنیده‌های موثق وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در نامه‌ای به قالیباف پیشنهادات اصلاحی مورد نظر وزارت ارتباطات درباره طرح صیانت را اعلام کرده است.

طرح موسوم به صیانت از فضای مجازی که البته عنوان رسمی آن «طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی» است بحث‌های داغ و کنش‌های متفاوتی را در جامعه برانگیخته است.

بسیاری از کارشناسان این حوزه با ابراز نگرانی نسبت به تصویب این طرح منتظر نظر و واکنش وزارت ارتباطات به عنوان بالاترین مرجع اجرایی حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات کشور بودند و در چند ماه گذشته و پس از تشکیل دولت جدید یکی از سوالات مکرر خبرنگاران و اهالی رسانه از وزیر ارتباطات، اطلاع از نظر این وزارتخانه درباره طرح صیانت بوده است.

بر اساس شنیده‌ها عیسی زارع‌پور وزیر ارتباطات از زمان استقرار در این وزارتخانه تلاش کرده تا با ایجاد ارتباط و تعامل با کمیسیون ویژه بررسی طرح صیانت و سایر نهادهای موثر در حکمرانی و سیاستگذاری فضای مجازی کشور از جمله مرکز ملی فضای مجازی، نظرات کارشناسی این مجموعه را پس از جمع‌بندی با اعضای کمیسیون ویژه بررسی طرح صیانت به اشتراک بگذارد و به همین دلیل نماینده ویژه‌ای را نیز به این کمیسیون معرفی کرده است.

در جلسه اخیر کمیسیون مشترک اعلام شد که وزیر ارتباطات در نامه‌ای به محمدباقر قالیباف رییس مجلس شورای اسلامی نظرات کارشناسی وزارت ارتباطات درباره این طرح را اعلام و پیشنهادهای اصلاحی این وزارتخانه و نهادهای همراه را ارائه کرده است.

بر اساس اعلام نماینده وزیر در جلسه نهم کمیسیون ویژه، وزارت ارتباطات در این فرآیند، مدل حکمرانی چهارسطحی برای فضای مجازی را پیشنهاد داده است که سطح نخست آن شورای عالی فضای مجازی، سطح دوم آن یک کمیسیون عالی ذیل این شورا به عنوان هماهنگ کننده و تنظیم‌گرِ تنظیم‌گران، سطح سوم تنظیم‌گران موضوعی و بخشی و سطح چهارم نیز پلتفرم‌های بومی هستند.

در کنار سیاستگذار کلان، کمیسیون هماهنگ‌کننده و تنظیم‌گران بخشی، نقش پلتفرم‌های بومی در سطح چهارم این معماری نیز بسیار مهم و کلیدی است که در طرح فعلی صیانت چنین تفکیکی دیده نمی‌شود.
همچنین کمیسیون عالی تنظیم‌گری ذیل مرکز ملی فضای مجازی بجای ارتباط مستقیم با کسب و کارها و بخش خصوصی فعال در این حوزه، باید با تنظیم‌گران هر بخش مرتبط باشد و این تفکیک به روشنی مورد توجه قرار گیرد. در صورت تصویب تغییرات اصلاحی مورد نظر وزارت ارتباطات بخش‌های فاقد رگولاتور مانند پیام‌رسان‌ها دارای رگولاتورهای تخصصی می‌شوند که ضمن تنظیم‌گری و نظارت در موقع لزوم از پلتفرم‌های تخصصی حمایت خواهند کرد. این موضوع به‌ویژه در مواقعی نظیر صدور حکم کیفری برای مدیرعامل پلتفرم دیوار که این روزها رخ داده بسیار قابل اهمیت است و از برخوردهای مستقیم قضایی پیشگیری خواهد کرد.

این گزارش حاکی است پیشنهادهای اصلاحی وزارت ارتباطات و مرکز ملی موارد دیگری از بندهای طرح صیانت را هم در بر می‌گیرد و به نظر می‌رسد در صورت اعمال نظرات کارشناسی این نهادها، طرح موسوم به صیانت گزیده‌تر و شفاف‌تر خواهد شد و بسیاری از دغدغه‌های صاحبان کسب‌وکار و کاربران فضای مجازی را مرتفع خواهد کرد.

حال باید ببینیم این طرح پرماجرا با ورود متولی قانونی حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات در کشور به چه سرنوشتی دچار میشود؟ آیا نظارت کارشناسی وزارت ارتباطات و سایر دستگاه‌های اجرایی مرتبط می‌تواند مبنای عمل نمایندگان در تصویب این طرح باشد یا در به همان پاشنه قبلی خواهد چرخید؟