دیگر از نفت فوران شده در مسجد سلیمان اثری نمانده است و گاز پارس جنوبی هم رو به افول است و مادر سوگ هر گونه برنامه پایدار "دوره می کنیم شب را و روز را، هنوز را.

عصرایران؛ سجاد بهزادی- ایرانیان ضرب المثلی دارند که می‌گوید: "چو فردا شود فکر فردا کنیم". امروز همان فردای دیروز پارس جنوبی است و شمارش معکوس برای تمام شدن انرژی در پارس جنوبی به صدا درآمده است.

مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس می گوید"تولید گاز از میدان مشترک پارس‌ جنوبی به پیک ظرفیت رسیده و از حدود چهار سال آینده، سالانه به اندازه یک فاز، پارس‌ جنوبی افت تولید خواهد داشت.

کشور هم شدید تر از سال های گذشته نگران مصرف گاز شده است و زمستانی که در ابتدای آن قرار داریم شیرازه ی پارس جنوبی را می کشیم و روزانه بیش از ۷۰۰ میلیون مترمکعب گاز از پارس‌ جنوبی برداشت می کنیم و از مجموع ۳۷ سکوی در حال بهره‌برداری، ۱۷ سکوی اصلی با ظرفیت تولید روزانه ۲۸ میلیون مترمکعب گاز و ۲۰ سکوی فرعی با ظرفیت تولید ۱۴ میلیون مترمکعب در روز در خلیج‌فارس نصب و به بهره‌برداری رسیده است.

گفته می شود ۴۳ درصد از درآمد کشور، ۶۳ درصد از گاز نیروگا‌های کشور و ۷۵ درصد از گاز خانگی کشور در پارس جنوبی تامین می‌شود و این هاپ انرژی کشور سهم بیش از ۵۰ درصدی در درآمد دولت ها داشته است.

به صورت دقیق تر اینکه، بودجه عمومی کشور در سال ۱۳۹۹، ۶۴۰ هزار میلیارد تومان بوده و ارزش محصولات پارس جنوبی در این یک سال برابر با ۳۸۴ هزار میلیارد تومان محاسبه شده که به این معناست ۵۴ درصد درآمدهای دولت از محصولات پارس جنوبی بوده است.

دولت ها در پارس جنوبی علاوه بر گاز طبیعی که تقریبا همگی به مصرف داخلی می رسد، محصولات ارزشمند دیگری هم مانند هزاران تن گاز مایع، میعانات گازی و اتان تولید وخام فروشی کردند تا توسعه پارس جنوبی به پایان برسد و تولید در این مجتمع بزرگ انرژی جهان وضعیت نزولی به خود بگیرد.

آن گونه که مدیرعامل شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی می گوید" تاکنون ۸۰ میلیارد دلار در پارس جنوبی سرمایه‌گذاری شده است وهدف‌گذاری صنعت گاز برای افق ۱۴۰۴ ، قرار گرفتن در رتبه سوم تولیدکنندگان گاز دنیا و سهم ۸ تا ۱۰ درصدی از تجارت جهانی گاز و کسب رتبه نخست فرآوری گاز در منطقه است."

اما برنامه ریزی ها گویی درست از آب در نیامده و تحریم ها مانع از توسعه میدان های گازی کشور شده است و گفته می شود ایران به عنوان بزرگترین دارنده ذخایر گاز جهان، اگر تا ۴ سال آینده ۵۴ میلیاد دلار سرمایه‌گذاری خارجی در توسعه میادین گازی جذب نکند، وارد کننده گاز می‌شود!

تولید گاز در پارس جنوبی رو به افول است اما ما نمی خواهیم ویا نمی توانیم چگونه با همین درآمدهای باقیمانده از این مخزن مشترک به فکر توسعه پایدار و رسیدن به انرژی های جایگزین باشیم.گویی پیشانی بودجه در این مملکت تنها با گاز و نفت گره خورده است و ما همچنان برای جبران کاهش تولید از چاههای نفت وگاز به دنبال پیدا کردن چاههای جدید هستیم.

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران همچنان از اجرای طرح‌های افزایش تولید گاز به‌عنوان اولویت‌های این شرکت یاد می کند و می گوید " سال آینده با اجرای طرح ضربتی افزایش ظرفیت برداشت گاز طبیعی در شرکت نفت مناطق مرکزی ایران، ۱۳۰ میلیون مترمکعب افزایش تولید گاز داریم."

دولت سیزدهم می خواهد ظرفیت تولید گاز را بالاتر ببرد، نه برای صادرات و نه برای سرمایه گذاری در بخش های پایدار انرژی. بلکه همه نگران سرمای زمستان و مصرف بالای گاز در ایران هستند.هم‌اکنون ظرفیت روزانه تولید گاز کشور نزدیک به یک میلیارد مترمکعب است که با برنامه هشت ساله وزارت نفت دولت سیزدهم، بنا هست ظرفیت تولید و فرآورش به یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون مترمکعب در روز برسد.

چهار دهه است که چاه حفاری می کنیم، نفت و گاز تولید می کنیم و درآمد های کلان بدست آورده ایم اما هنوز به توسعه پایدار نزدیک نشده ایم و امروز کشور در بحران های مختلف فرو رفته است. صنعت نفت در ۴۲ سال گذشته ۴ هزار و ۸۰۶ حلقه چاه نفت و گاز را در مناطق نفتخیز خشکی و دریایی کشور حفاری و تکمیل کرده است وما هنوز در التهاب سرمای زمستان هستیم.

از حفاری اولین چاه نفت ایران بیش از صد سال می گذرد.سحرگاه پنجم خرداد سال ۱۲۸۷ خورشيدي، مته حفاري در چاه شماره يك مسجد سليمان، به نفت رسيد. حالا پس از یک قرن از آن روزگار نمی دانیم نفت را نفرین کنیم ویا اینکه از خدای را هزار مرتبه شکر؛ که اگر همین هم نبود چه بر سر ما می آمد.

دیگر از نفت فوران شده در مسجد سلیمان اثری نمانده است و گاز پارس جنوبی هم، بعنوان بزرگترین میدان مشترک جهان رو به افول است و ما بدون هر گونه برنامه پایداری، در سوگ روزگار خود، مرثیه می خوانیم و به قول احمد شاملو " دوره می کنیم شب را و روز را، هنوز را.