شاه توت؛ از کلسترول تا سرطان

عصر ایران- شاه توت گونه ‌ای از درختان گل دار متعلق به خانواده توت سانان (Moraceae) و بومی آسیای جنوب غربی است. این درختان به طور سنتی برای برگ های خود، آن هم عمدتا در آسیا و آمریکای شمالی پرورش داده می شوند و رشد می کنند چرا که تنها منبع غذایی کرم های ابریشم به شمار می روند. درختان توت به طور معمول میوه هایی به رنگ سیاه، سفید یا قرمز را حمل می کنند که اغلب به آب میوه، چای، مربا یا غذاهای کنسرو شده تبدیل می شوند، اما می توان آنها را خشک و به عنوان میان وعده نیز مصرف کرد.

در این میان شاه توت به دلیل طعم شیرین، ارزش غذایی چشمگیر و فواید مختلف سلامتی، در سراسر جهان به محبوبیت فراوانی دست یافته است. البته این مزایا تنها متوجه میوه و عصاره تهیه شده از آن نیست و برگ گیاه نیز می تواند حاوی فواید متنوعی باشد. در نتیجه اگر علاقه ای به مصرف میوه، عصاره یا اسانس خوراکی آن ندارید، می توانید از جوشانده برگ گیاه استفاده کنید. برگ خشک شده، اسانس یا عصاره شاه توت از طریق عطاری های سراسر کشور قابل خریداری است.

تمامی نکاتی که در ادامه در خصوص این توت و برگ های جادویی آن توضیح داده می شوند، از طریق مقالات منتشر شده توسط مرکز ملی اطلاعات زیست فناوری آمریکا قابل دسترسی هستند:

ارزش غذایی

شاه توت تازه از 88 درصد آب تشکیل شده و در هر فنجان (140 گرم) کمتر از 60 کالری دارد.

انواع توت اغلب به صورت خشک مصرف می شوند، مانند کشمش. معمولا در این حالت شاه توت حاوی 70 درصد کربوهیدرات، 14 درصد فیبر، 12 درصد پروتئین و 3 درصد چربی است که باعث می شود در مقایسه با اکثر توت ها، پروتئین نسبتا بالایی داشته باشد. 

مواد مغذی اصلی موجود در یک وعده 100 گرمی شاه توت تازه بدین ترتیب است:

- کالری: 43

- آب: 88 درصد

- پروتئین: 1.4 گرم

- کربوهیدرات: 9.8 گرم

- فیبر: 1.7 گرم

- چربی: 0.4 گرم

محتوای فیبر به هر دو شکل محلول (25٪) در قالب پکتین و نامحلول (75٪) یعنی لیگنین ارزیابی شده است. فیبرها به ما کمک می کنند تا سیستم گوارشی سالمی داشته باشیم. آنها در عین حال سطح کلسترول را پایین می آورند و خطر ابتلا به بسیاری از بیماری ها را کاهش می دهند.

ویتامین ها و مواد معدنی

شاه توت سرشار از بسیاری از ویتامین ها و مواد معدنی، به ویژه ویتامین C و آهن است:

- ویتامین C: یک ویتامین ضروری که برای سلامت پوست و عملکردهای مختلف بدن حیاتی است.

- آهن: یک ماده معدنی مهم که عملکردهای مختلفی دارد، مانند انتقال اکسیژن در سراسر بدن.

- ویتامین K1: به عنوان یک فیلوکینون شناخته می شود و برای لخته شدن خون و سلامت استخوان ها بسیار مهم است.

- پتاسیم: یک ماده معدنی ضروری که ممکن است فشار خون و خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را کاهش دهد.

- ویتامین E: نوعی آنتی اکسیدان که از بدن در برابر آسیب اکسیداتیو محافظت می کند.

مزایای سلامتی

شاه توت در اشکال مختلف به صورت عصاره، اسانس خوراکی، میوه خام و دمنوش برگ ها فواید بیشماری را ارائه می دهد، از جمله:

- کاهش کلسترول

کلسترول یک مولکول چربی مهم است و افزایش سطح آن با افزایش خطر بیماری های قلبی عروقی در ارتباط است.

مطالعات حیوانی نشان می دهند که شاه توت و عصاره آن می توانند چربی اضافی و سطح کلسترول را کاهش دهند. آنها همچنین ممکن است نسبت بین کلسترول بد یا LDL و کلسترول خوب یا HDL را هم بهبود دهند.

علاوه بر این، برخی از آزمایشات لوله آزمایش حاکی از آن هستند که این ترکیبات تشکیل چربی در کبد را محدود می کنند و در راستای کمک به پیشگیری از بیماری کبد چرب موثر هستند.

- بهبود کنترل قند خون

افراد مبتلا به دیابت نوع 2 در معرض خطر افزایش سریع قند خون هستند و باید هنگام مصرف کربوهیدرات مراقب باشند.

شاه توت حاوی ترکیبی به نام 1-Deoxynojirimycin است که یک آنزیم را در روده ما فعال و از این طریق فرآیند تجزیه کربوهیدرات ها را مهار می کند.

بنابراین، انواع توت و به ویژه شاه توت ممکن است با کاهش سرعت روند افزایش قند خون بعد از غذا، در برابر دیابت مفید باشد. البته پیش از آن که بتوان به نتیجه قطعی در این زمینه رسید، به مطالعات انسانی بیشتری نیاز است.

- کاهش خطر سرطان

طی تحقیقات معتبر مشخص شده که افزایش استرس در بدن باعث آسیب اکسیداتیو به سلول‌ ها و بافت‌ ها می‌ شود و این موضوع با افزایش خطر ابتلا به سرطان مرتبط است.

صدها سال است که شاه توت عضو محبوب طب سنتی چین به عنوان دارویی برای مقابله با سرطان بوده است. امروزه نیز شماری از دانشمندان بر این باور هستند که عملکرد معروف شاه توت مبنی بر پیشگیری از سرطان، ممکن است مبنای علمی داشته باشد.

مطالعات حیوانی نشان می دهند که آنتی اکسیدان های موجود در عصاره شاه توت و جوشانده برگ آن، استرس اکسیداتیو را کاهش داده و در راستای محدود سازی ریسک بروز سرطان موثر هستند.

عوارض و احتیاط

عوارض جدی و یا آلرژی به خانواده توت بسیار نادر است، اما طبق گزارش های به دست آمده گرده درختان توت گاها باعث واکنش های آلرژیک در افراد حساس می شود. همچنین اگر به گرده درخت توس حساس هستید، ممکن است در نتیجه واکنش متقابل به توت نیز واکنش نشان دهید.

بیشتر بخوانید:

ترخون و 4 اثر مهم در سلامت انسان! (+عکس)

پرورش توت فرنگی در خانه با روشی بسیار آسان (فیلم)

خواص و فواید درمانی شگفت انگیز توت فرنگی

تماشاخانه

قهوه ترک یا اسپرسو کدام برنده واقعی هستند؟ دو سبک، دو تجربه (فیلم)

آنچه از بم برجای ماند / ۲۱ سال بعد، هنوز برخی زخم‌ها باز هستند (فیلم)

فیلم های دیگر