یک هفته، 11 خبر به روایت اکونومیست/ آشپزیِ بشردوستانه

آندرس، مردی پرجنب‌و‌جوش با ریش سفیدِ ماشین‌شده است و حرفۀ خود را بر این اصل استوار کرده که هیچ موجود زنده‌ای نباید گرسنه بماند. سرآَشپز نیکوکاراسپانیایی از کودکی عاشق غذا و غذارسانی به دیگران بود

تاریخ انتشار: 7 آوریل 2024
مترجم: لیلا احمدی
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
عصر ایران/ ترجمه: یکی از قابل‌توجه‌ترین بخش‌های هفته‌نامۀ اکونومیست، "جهان در یک نگاه" است که هر روز "مهم‌ترین رخدادهای جهان" در حوزه‌های مختلفِ سیاسی، اجتماعی و اقتصادی را در قالب "گزارش خبریِ جامع" ، به‌روزرسانی می‌کند. ترجمۀ آخرین چکیده با 11 عنوان خبری پیش روی شماست.
➖➖➖➖➖➖➖➖➖

1- تظاهرات ضدحکومتی در اسرائیل

ده‌ها هزار اسرائیلی در "تل‌آویو" و سایر شهرها تظاهرات کردند و از نخست‌وزیر"بنیامین نتانیاهو"خواستند برای آزادی گروگان‌های حماس به توافق برسد. 6 ماه از دستگیری آن‌ها می‌گذرد. بسیاری از معترضان، شعارهای ضدحکومتی سر دادند و خواستار برگزاریِ انتخابات فوری شدند ارتش اسرائیل روز شنبه اعلام کرد پیکر "الاد کاتزیر"(یکی از دستگیرشدگان در حملات 7 اکتبر حماس) را یافته است. هنوز حدود 130 گروگان در غزه باقی مانده‌اند. روز پنجشنبه، پس از کشتن هفت امدادگر در نوار غزه به فرمان اسرائیل، "جو بایدن" (رئیس‌جمهور آمریکا) به نتانیاهو اولتیماتوم داد. نتانیاهو با بازگشاییِ مسیرهای تدارکاتی به غزه موافقت کرده، اما با شرکای ائتلافِ راست افراطی درگیر است. او از سوی تندروها و عمل‌گرایانِ کابینه تحت فشار قرار دارد. حمایت مردم نیز به شدت کاهش یافته است. نتانیاهو با احزاب مذهبیِ ائتلافش نیز به دلیل عدم تصویبِ "قانون معافیت روحانیون یهودی از خدمت سربازی" دچار مشکل شده است. پارلمان اسرائیل، تعطیلات طولانیِ بهارۀ خود را از روز یکشنبه آغاز می‌کند و نخست‌وزیر مجالی برای فارغ‌شدن از درگیری‌های سیاسیِ داخلی خواهد داشت. هرچند ممکن است استراتژی موجهی برای پیروزی در جنگ اسرائیل نداشته باشد، اما می‌دانیم نتانیاهو استادِ بقای سیاسی است.

2- رکورد زدنِ کمک‌های انتخاباتیِ دموکرات‌ها

کارزار انتخاب مجددِ "جو بایدن" در ماه مارس، بیش از 90 میلیون دلار جمع‌آوری کرد. این رقم در ماه فوریه، 53 میلیون دلار بود. دموکرات ها درحال‌حاضر 192 میلیون دلار در خزانه دارند که طبق ادعای کمیتۀ جمع‌آوریِ کمک‌های مالی، رکوردی برای مبارزاتِ دموکرات‌ها در این مرحله از چرخۀ انتخابات محسوب می‌شود. در مقابل، ستاد انتخاباتیِ "دونالد ترامپ" در ماه مارس بیش از 66 میلیون دلار اندوخته و درمجموع 93 میلیون دلار پول نقد در اختیار جمهوری‌خواهان است.

3-حملۀ موشکیِ روسیه به خارکیف

حملۀ هواپیمای بدون سرنشینِ روسیه به "خارکیف" (دومین شهر بزرگ اوکراین) در شمال‌شرقیِ این کشور، 8 کشته و دست‌کم 10 زخمی بر جای گذاشت. حملات به این شهر از ماه دسامبر افزایش یافته است. مهمات به مرکز شهر اصابت کرده و علاوه بر اهداف اصلی، ساختمان‌های دیگر نیز ویران شده‌اند. "ایهور ترخوف" شهردار این شهر در پیام‌رسانِ تلگرام نوشت: "این حمله بار دیگر به ساکنان صلح‌جوی خارکیف ثابت می‌کند روسیه کشوری تروریستی است."

4- حملۀ پلیس اکوادور به سفارت مکزیک

"مکزیک" پس از حملۀ پلیس به سفارت این کشور در "کیتو" (پایتخت اکوادور واقع در شمال‌غربیِ آمریکای‌جنوبی)، روابط دیپلماتیک خود را با "اکوادور" به حالت تعلیق درآورد. چندین کشورِ آمریکای‌جنوبی از مکزیک حمایت کردند. برزیل، آرژانتین، اروگوئه و کلمبیا از دستگیریِ "خورخه گلاس" (معاون سابق رئیس‌جمهور اکوادور) که از سفارت، درخواستِ پناهندگی کرده بود، انتقاد کردند. "آندرس مانوئل لوپز اوبرادور" (رئیس‌جمهور مکزیک)، این حمله را "نقض فاحش قوانین بین‌المللی" خوانده است.

5- تظاهرات گستردۀ مردم مجارستان در اعتراض به سیاست‌های دولت

هزاران نفر در "بوداپست" (پایتخت مجارستان) در اعتراض به دولت "ویکتور اوربان" به خیابان‌ها آمدند. از زمانی که "فیدز" (حزب راست افراطی مجارستان) در سال 2010 به قدرت بازگشته، اوربان اقدام به برچیدن، تضعیف یا به حاشیه‌راندنِ نهادهای کشور کرده است. رهبر این راهپیمایی، "پیتر ماگیار" از اعضای سابق دولت است که زمانی با وزیر دادگستریِ سابقِ دولت اوربان ازدواج کرده بود. او اعلام کرده قصد دارد حزبی طرفدار اتحادیۀ اروپا تأسیس کند.

6- پیروزی نامزد طرفدار روسیه در انتخابات ریاست‌جمهوریِ اسلواکی

اوضاع در مرز شمالی مجارستان متفاوت است، زیرا "پیتر پلگرینی" (پوپولیستِ حامیِ روسیه) رئیس‌جمهور شده. پلگرینی از متحدان "رابرت فیکو"، (نخست‌وزیر اسلواکی) است که ماه سپتامبر انتخاب شد. هیچ‌یک از آن‌ها تمایلی به حمایت از اوکراین ندارند و این موضوع می‌تواند برای اعضای اتحادیۀ اروپا و ناتو دردسرساز باشد.

7-کسوفِ کاملِ هشت آوریل

مشتاقانِ تماشای ماه‌گرفتگی در آمریکای شمالی نگران اند. هواشناسان پیش‌بینی کرده‌اند رخداد جویِ روز دوشنبه ممکن است قابل رؤیت نباشد و ماه پشتِ ابر پنهان شود. هزاران نفر به مشاهدۀ "کسوف کامل" شتافته‌اند، اما کارشناسانِ هواشناسی می‌گویند ممکن است بخت با رصدکنندگان -به‌ویژه در تگزاس و یوتا- یار نباشد.

8- سالگرد نسل‌کشیِ رواندا و حکایتِ پیروزی و جباریتِ پل‌کاگامه

30 سال از "نسل‌کشیِ رواندا" می‌گذرد. در سال 1994 تعداد زیادی از افرادِ "قبیلۀ هوتو"، صدها هزار نفر از هموطنان خود را که عمدتاً "قومیت توتسی" داشتند، قتل‌عام کردند. در آن شرایط نیاز به جناح مسلحی از جبهۀ میهنیِ رواندا به رهبری "پل کاگامه" بود تا رژیم آدمکش را بیرون کند. رواندا کشوری محصور در خشکی است و در مرکز آفریقا قرار گرفته است. کاگامه که از آن‌زمان تاکنون رواندا را رهبری می‌کند، احتمالاً قطبی‌ترین رهبر آفریقا است. او برای طرفدارانش، الهام‌بخش است. حامیان غربی از دولتِ کارآمد او قدردانی می‌کنند، اما سویۀ تاریک‌تری هم در کار است. فعالان حقوق بشر به مستندات فراوانی حاکی از سرکوبِ روزنامه‌نگاران و مخالفان سیاسی دست یافته‌اند. "سازمان ملل متحد" نیز رواندا را به حمایت از گروه مسلحی که در کشور همسایه (کنگو) جنگ‌افروزی می‌کند، متهم کرده است. بحث بر سر سلطنت کاگامه قرار است سال‌ها ادامه یابد. او در ماه جولای در انتخاباتی که رقیب اصلی از حضور در انتخابات منع شده، 100 درصد آراء را از آن خود خواهد کرد.

9- هنر سیاسی در تفلیس

چهارمین دورۀ "نمایشگاه هنر تفلیس" (پایتخت و مهم‌ترین شهر گرجستان واقع در شرق قارۀ اروپا)، از 11 تا 14 آوریل برگزار خواهد شد. انتظار می‌رود بیش از 15 هزار هنرمند از بیش از 20 کشور در این رویداد هنری شرکت کنند. در نمایشگاه هنر تفلیس، هنرمندانی از گرجستان و سایر کشورها آثار سیاسیِ خود را به نمایش می‌گذارند. در سال 2022، "اریک شلوسر" (مدیر نمایشگاه) به "روزنامۀ هنر" گفت دوست دارد TAF (نمایشگاه هنر تفلیس)، رخدادی برای بررسی آثار هنری باشد و از سیاست مبرا گردد. او امسال هم بر این خواسته پای فشرده است و همچنان می‌خواهد هنر، حرف اول را بزند؛ اما جنگ در اوکراین و گرجستان به مدار کرملین، این کار را دشوار خواهد کرد. روسیه از سال 2008، یک پنجم خاک گرجستان را اشغال کرده، اما گرجستان از پیوستن به تحریم‌های غرب علیه روسیه امتناع می‌کند. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهند بیش از 60 درصدِ گرجی‌ها معتقدند دولت باید برای کمک به اوکراین پیش‌قدم شود در این شرایط، فستیوال هنری تفلیس برای تمرکز بر هنر، کار دشواری پیش‌رو خواهد داشت.

10- داده‌های جدید در مورد انرژی تاریک و سرعت انبساط جهان

جهان سریع‌تر از همیشه در حال گسترش است. فیزیک‌دانان این امر را به "انرژی تاریک" نسبت می‌دهند. دارک‌انرژی، شکل ناشناخته‌ای از انرژی است که سراسر گیتی را [به صورت مفروض] دربرمی‌گیرد و بر سرعت انبساطِ جهان می‌افزاید. هرچند این نوع انرژی، در سراسر کیهان منتشر است، اما دانشمندان واقعاً نمی‌دانند چه ماهیتی دارد و برای درک و فهم آن از "ابزار طیف‌سنجیِ انرژی تاریک"، [مجموعه‌ای متشکل از 5 هزار فیبر نوری که بر روی تلسکوپی در آریزونا نصب شده]، استفاده می‌کنند تا مدلِ گسترش فضا را ترسیم کنند. این هفته آ‌ن‌ها اولین نتایج خود را منتشر کردند. محققان با اندازه‌گیریِ نور ساطع‌شده از خوشه‌های کهکشانی، توانستند خوشه‌ها را در بزرگ‌ترین نقشۀ سه‌بعدی کیهان قرار دهند و تاریخ انبساط را که به 11 میلیارد سال قبل برمی‌گردد، بررسی کنند. وقتی نتایج در کنار سایر داده‌های فضایی قرار می‌گیرد، مشخص می‌شود چگالی انرژی تاریک می‌تواند در طول زمان تغییر کند. این یافته برای فیزیک‌دانان، قابل‌توجه و پیشگامانه است و درصورت پابرجایی نشان می‌دهد مدل کیهان و چگونگی توسعۀ آن نیاز به بازنگری اساسی دارد.

11- خوزه آندرس، بنیان‌گذار آشپزخانۀ مرکزی جهانی

7 کارگر "آشپزخانۀ مرکزی جهانی" که نیروهای دفاعیِ اسرائیل آن‌ها را در حملۀ هواییِ روز دوشنبۀ غزه سربه‌نیست کردند، با بحران و مصیبت بیگانه نبودند. آن‌ها دوشادوشِ "خوزه آندرس"(سرآشپز آمریکایی‌-اسپانیایی و بنیان‌گذار سازمان غیردولتیِ «آشپزخانۀ مرکزی جهانی» موسوم به WCK)، در بسیاری از مناطق فاجعه‌زدۀ جهان خدمت کرده بودند. آندرس در مقاله‌ای در نیویورک‌تایمز گفته است: "کار خیریه بر این باور اساسی استوار است که غذا، حق جهانی بشر است". آندرس، مردی پرجنب‌و‌جوش با ریش سفیدِ ماشین‌شده است و حرفۀ خود را بر این اصل استوار کرده که هیچ موجود زنده‌ای نباید گرسنه بماند. سرآَشپز نیکوکاراسپانیایی از کودکی عاشق غذا و غذارسانی به دیگران بود. خاطرات آشپزیِ او شامل کمک به پدرش در تهیه "پائیا" [غذای اصیل و محبوب اسپانیایی]در جنگل‌های شمال اسپانیا است. او پس از آموزش در مدرسۀ آشپزی، به عنوان سرآشپز به نیروی دریاییِ اسپانیا پیوست و اشتیاق به سفر و کاوش را در خود یافت.

آندرس در سال 1991، اسپانیا را به مقصد نیویورک ترک کرد و در رستوران "الدورادو پتیت" واقع در منهتن مشغول به کار شد. در سال‌های بعد، با 31 رستوران در سراسر کشور و 2 ستارۀ میشلن (معیار جهانی تبحر و کیفیت عالی در آَشپزی)، خود را به عنوان سرآشپزی نامدار تثبیت کرد. تیم هشت نفرۀ خوزه آندرس در واشنگتن‌دی‌سی زندگی می‌کردند. او در سال 2015 از توافق با "دونالد ترامپ" سرباز زد و این اتفاق درحالی رخ داد که ترامپ اقدام به توهین به مهاجران مکزیکی در مسیر مبارزات انتخاباتی کرده بود.

اما آندرس بیشتر به خاطر فعالیت‌های بشردوستانه‌اش شناخته شده است. "نانسی پلوسی" (رئیس سابقِ مجلس نمایندگان)، در ماه ژانویه خوزه آندرس را به دلیل ایجاد امید در لحظات "تاریک و دشوار" نامزد دریافت جایزۀ صلح نوبل کرد. آندرس، آشپزخانۀ مرکزی جهانی را پس از "زلزلۀ هائیتی" در سال 2010 تأسیس کرد و پس از "طوفان پورتوریکو" در سال 2017، به کمک تیمش برای میلیون‌ها فرد مصیبت‌دیده، پائیا پخت.

هنگامی که روسیه به اوکراین حمله کرد، آندرس بی‌درنگ به مرز این کشور سفر کرد، عملیات امداد و نجات به راه انداخت و حدود 260 میلیون وعدۀ غذایی به اوکراینی ها داد.

تیم آندرس به غزه نیز راه یافت. آن‌ها 43 میلیون وعدۀ غذایی به مردم رساندند و 68 آشپزخانۀ حمایتی برپا کردند. او یک روز پس از حمله به تیمش، از دولت اسرائیل خواست «اجازه دهد مردم غذا بخورند». اقدامات اسرائیل کمک به مردم را دشوار کرده است. حالا WCK، عملیات خود را در غزه متوقف کرده. سایر سازمان‌های غیردولتی نیز از این روند پیروی کرده‌اند. به لطف آتش‌بازیِ سیاستمداران، وضعیت در غزه جان‌فرساست و مردم در غیاب حمایت‌های بشردوستانه، گرسنه خواهند ماند.