دانشمند ایرانی ارتباط داروی دیابت «اوزمپیک» با افکار خودکشی را پیدا کرد

به گزارش ایسنا، مدتی است که داروی اوزمپیک که یک داروی تجویزی تزریقی است که به خوبی دیابت نوع ۲ را درمان می‌کند، به دلیل ادعاهای کاهش وزن محبوبیت پیدا کرده است. این در حالی است که برخی بیماران پس از مصرف این داروی تزریقی افکار خودکشی را گزارش کرده‌اند.

این دارو اساساً بر اساس یک مولکول سماگلوتید ساخته شده است که به نوعی ساختار «پپتید-۱ شبه گلوکاگون»(GLP-۱) را تقلید می‌کند که یک هورمون انسانی است که با استفاده از گیرنده‌های خاص در این کانال‌ها به تنظیم اشتها و سطح قند خون کمک می‌کند.

سماگلوتید به دلیل ساختارهای مشابه می‌تواند به احساس سیری کمک کند، انسان را کمتر گرسنه کند و همچنین مانع از پرخوری افراد شود.

سماگلوتاید بین سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۲ بسیار محبوب بود و تحویز و استفاده از آن بیش از ۳۰۰ درصد در ایالات متحده افزایش یافته بود، اما مشکل زمانی شروع شد که افراد از این دارو صرفاً به عنوان یک داروی کاهش وزن استفاده کردند که عوارض جانبی خاص خود را داشت.

شواهدی از ارتباط اوزمپیک با افکار خودکشی

اکنون یک مطالعه جدید، اوزمپیک را با افزایش افکار خودکشی مرتبط می‌کند، اما محققان همچنان در مورد آن محتاط هستند.

به گفته پژوهشگران، بسیاری از بیماران پس از مصرف این دارو مشکلات روده را گزارش کرده‌اند و البته در مطالعات روانپزشکی افزایش افکار خودکشی نیز گزارش شده است.

یک مطالعه جدید منتشر شده در مجله JAMA Network Open گزارش کرده است که بیمارانی که سماگلوتاید مصرف کرده بودند، افکار خودکشی داشتند. محققان ۱۰۷ گزارش از بیماران را کشف کردند که حدود ۳۰ هزار و ۵۰۰ نفر گفته‌اند که می‌خواستند خود را در حین مصرف دارو بکشند.

علاوه بر این، حدود ۵۲ هزار نفر که از داروی دیابت قدیمی «لیراگلوتاید» استفاده می‌کردند، چنین چیزی را گزارش نکردند. با این حال، هنگامی که محققان گزارش‌های افکار خودکشی را با داروی قبلی مقایسه کردند، متوجه شدند که این خطر حدود ۴۵ درصد افزایش می‌یابد.

آنها حتی پیشنهاد کردند که این گروه از افراد حدود چهار برابر همتایان خود در معرض خطر هستند.

دکتر مهیار اطمینان کارشناس ایمنی دارو در دانشگاه بریتیش کلمبیا می‌گوید: اصولاً از این مطالعه به سختی می‌توان فهمید که آیا این دارو این کار را انجام می‌دهد یا این اختلال خلقی است که موجب آن می‌شود.

گفتنی است که محققان هنوز در مورد دقیق بودن یا نبودن این مطالعه بحث دارند و اعلام کرده‌اند که این مطالعه محدودیت‌های خاص خود را دارد.

یک پژوهشگر به نام ایان داگلاس می‌گوید: این مقاله در بهترین حالت، شواهد ضعیفی از ارتباط بین سماگلوتید و خودکشی ارائه می‌دهد.

توصیه به احتیاط در مصرف اوزمپیک

با ادامه بحث در مورد خطرات روانپزشکی احتمالی داروی اوزمپیک، کارشناسان احتیاط در مصرف آن را توصیه می‌کنند.

با وجود تمام واکنش‌های جامعه پزشکی، پزشکان متعددی با این ارتباط موافق هستند. آنها بر این باورند که این دارو یک داروی رایج است و در بیشتر موارد، نتیجه‌گیری در مورد آن ممکن است بسته به پایگاه داده استفاده شده یا روش‌های مورد استفاده برای انجام پژوهش متفاوت باشد.

دو پزشک فرانسوی به نام‌های فرانچسکو سالوو و ژان لوک فایلی می‌گویند: افسردگی یا خودکشی رویدادهای نادر اما بسیار شدید هستند و باید تا حد امکان از آنها پیشگیری شود و مدیریت شوند.

در حال حاضر، اطلاعات بیشتر و تحقیقات بیشتری برای کشف اینکه آیا این ادعاها درست هستند یا نه، مورد نیاز است. اگرچه شواهد محکمی وجود دارد که از عوارض جانبی منفی مصرف این دارو پشتیبانی می‌کند، هنوز چند ناحیه خاکستری باقی مانده است.

به عنوان مثال، یک گروه کامل از پژوهشگران وجود دارند که اصلاً با این مطالعه موافق نیستند.

در نهایت، پزشکان می‌گویند با در نظر گرفتن همه این موارد، اگر بیمارانی که اوزمپیک مصرف می‌کنند هر زمان با ناراحتی مواجه شوند، باید فورا مصرف این دارو را قطع کنند.