کلسترول خون شما چه میزان باید باشد؟

دکتر حمیدرضا فرشچی www.novindiet.com
متخصص تغذیه و فوق تخصص دیابت و چاقی

بی شک همه شنیده اید  که افزایش کلسترول و چربی خون خطرناک است و باید کلسترول خون را کنترل کرد، اما آیا دقیقا می دانید که کلسترول خون چیست و میزان مطلوب کلسترول خون چقدر است ؟ شاید شما نیز از آن دسته افرادی باشید که هنوز اطلاعات دقیقی در مورد کلسترول خون و مقادیر مطلوب یا نامطلوب کلسترول ندارید،  ما در این مقاله بر آنیم که به معرفی کلسترول خون و مقادیر مطلوب و نامطلوب آن بپردازیم.

از آنجا که نوع و مقدار کلسترول بدنتان اثرات مهمی بر سیستم قلبی عروقی شما دارد پس ایده بسیار خوبی است که کلسترول را به خوبی بشناسید و بدانید که چگونه می توانید سطوح کلسترول خونتان را مدیریت کنید. داشتن اطلاعات کافی شما را در جهت مراقبت بهتر از سلامت قلب و کبدتان و نیز پیشگیری از خطر ابتلاء به حملات قلبی و سکته ها ، یاری خواهد نمود.

منشا کلسترول چیست و از کجا می آید؟

اکثر کلسترول بدنتان توسط کبد شما و از چربی های اشباع رژیم غذایی تان ساخته می شوند و نیز همچنین مقداری کلسترول از طریق غذاهایی مثل: تخم مرغ، گوشت و محصولات لبنی دریافت می گردند.

چرا مقادیر بالای کلسترول خون خطرناک اند؟

کلسترول اضافی خون ممکن است در دیواره عروق شما تجمع یابند و سبب باریک شدن عروقتان گردند (پروسه ای که تحت عنوان آترو اسکلروزیس )نامیده می شود. اگر کلسترول بیش از حدی در دیواره عروق شما تجمع یابند ممکن است جریان خونتان را کاملا متوقف کند. اگر این اتفاق در درون رگی که خون را به قلب می برد رخ دهد ممکن است دچار حمله قلبی گردید و اگر این رویداد برای رگی که خون را برای مغز  تامین می کند رخ دهد سبب انسداد و ممانعت از عملکرد مطلوب مغزی می گردد و لذا ممکن است که به سکته مغزی مبتلا شوید...

چه زمانی باید سطوح کلسترول خونتان را اندازه گیری نمایید؟

مردان با سنین 35 سال به بالا و زنان با سنین 45 سال به بالا می بایست متناوبا سطوح کلسترول خونشان را ارزیابی نمایند اینکه دقیقا هر چند وقت یکبار باید کلسترول خونتان را اندازه گیری کنید بستگی به میزان کلسترول خون و میزان ریسک فاکتورها ی موثر در ابتلاء به بیماری قلبی در شما دارد، لذا باید به پزشک مربوطه مراجعه کنید.

میزان سطوح مطلوب و نامطلوب کلسترول خون چقدر است؟

سطح مطلوب کلسترول تام خون معادل با مقادیر کمتر از 200 میلی گرم/ دسی لیتر می باشد

و سطح حاشیه ای و در مرز خطر برای کلسترول خون معادل بامقادیر بین 200 تا 239 میلی گرم/ دسی لیتر می باشد

و سطح خطرناک کلسترول خون معادل با مقادیر 240 میلیگرم/دسی لیتر و بیشتر می باشد.
 

- اگر کلسترول خون شما در سطح مطلوب قرار دارد :

اگر سطح کلسترول خون شما کمتر  از 200 میلی گرم/دسی لیتر است خطر حمله قلبی برای شما بسیار کم است مگر اینکه سایر ریسک فاکتورهای مرتبط با حمله قلبی را داشته باشید. همچنین ایده بسیاری خوبی است که برای تدوام سلامت تان ، غذاهایی که محتوای چربی اشباع و کلسترول آنها کمتر است را بخورید و فعالیت بدنی کافی داشته باشید و نهایتا برای بررسی تغییرات احتمالی کلسترول خونتان هر 5 سال یکبار سطوح کلسترول خونتان را اندازه گیری نمایید و اگر آقایی با سنین بالای 45 سال و یا خانمی در سنین بالای 55 سال هستید می بایست در دفعات بیشتری کلسترول خونتان را ارزیابی نمایید.

- اگر مقدار کلسترول خون شما در مرز خطر قرار دارد:

یعنی اگر کلسترول خونتان 200-239 میلی گرم/دسی لیتر است پس در محدوده حاشیه ای یا در مرز خطر واقع هستید ، البته این بدین معنا نیست که هر کسی که کلسترول خونش در محدوده بین 200 تا 239 باشد پس لزوما خطر ابتلاء به حمله قلبی در وی زیاد است چرا که برخی افراد مانند برخی خانمها در دوره قبل ازیائسگی شان و یا برخی مردان جوان، ریسک فاکتور دیگری برای بیماریهای قلبی ندارند و ممکن است کلسترول بالای خون آنها از مقادیر بالایی از کلسترول مطلوب (HDL) و سطوح متناسبی از کلسترول نا مطلوب (LDL ) تشکیل شده باشد .نکته مهم آن است که در مورد نتایج آزمایش کلسترول خون با پزشک معالجتان مشاوره کنید و از انها راهنمایی ها و توضیحات واضح و روشنی را بخواهید. برای بررسی تغییرات احتمالی کلسترول خونتان می بایست آن را هر 2 سال یکبار ارزیابی نمایید ولی اگر دیگر ریسک فاکتورهای ابتلا به حملات قلبی و سکته ها را دارید باید در دفعات بیشتری وضعیت کلسترول خونتان را ارزیابی نمایید . ضمنا به احتمال زیاد پزشک معالج تان توصیه هایی را مبنی بر کاهش غذاهای حاوی چربی اشباع و کلسترول و شروع یک برنامه ورزشی منظم خواهد نمود تا اینکه سطوح کلسترول خونتان به سطوح زیر 200 میلی گرم/ دسی لیتر برسد.

- اگر در گروه پر خطر قرار دارید:

اگر سطوح کلسترول خونتان معادل با مقادیر 240 و یا بیشتر می باشد پس د ر گروه پر خطر قرار دارید و معمولا خطر حمله قلبی در شما نسبت به افرادی که کلسترول خونشان مساوی و یا کمتر از 200 میلی گرم/دسی لیتر است ، دو برابر بیشتر می باشد.

اگر کلسترول خونتان معادل با 240 و  یا بیشتر باشد پزشکتان توصیه خواهد کرد که آزمایش هایی با جزئیات بیشتر را برای تشخیص سطوح انواع مختلف چربی های خونتان انچام دهید. آزمایش ها معمولا شامل اندازه گیری لیپو پروتئین های با چگالی پایین (LDL) و لیپوپروتئین های با چگالی بالا (HDL) و تری گلیسرید می باشد . لیپو پروتئین با چگالی کم (LDL) کلسترول نامطلوب بدن به حساب می آید چرا که مسئول تحویل کلسترول به بدن است در حالی که کلسترول با چگالی بالا (HDL) کلسترول مطلوب به شمار می آید چرا که کلسترول را از جریان خون و بدن جمع آوری می کند و به کبد می برد.